LĂNG SỌ - MỘT TÍCH SỬ ĐẦY NHÂN VĂN

Lăng Cơ Thánh là nơi an nghỉ của Hưng Tổ Hiếu Khang Hoàng Đế Nguyễn Phúc Luân, thân phụ của vua Gia Long. Khi còn sống, Nguyễn Phúc Luân được di chiếu sẽ lên ngôi chúa, cuộc đời của Nguyễn Phúc Luân lẽ ra phải hưng thịnh, anh minh. Tuy nhiên, lịch sử đã đẩy Nguyễn Phúc Luân sang một ngã rẽ khác đầy đau thương để dẫn đến một sự ra đi đầy bi đát.

Nhưng danh xưng lăng Cơ Thánh lại ít được người đời nhắc đến bằng danh xưng lăng Sọ. Sự khác biệt này còn ẩn chứa trong đó một câu chuyện đầy nhân văn.

Nguyễn Phúc Luân sinh ngày 11/06/1733, ông là người con thứ hai của Võ vương Nguyễn Phúc Khoát và bà Trương Thị Dung. Từ nhỏ, ông đã thể hiện mình là người có tư chất, thông minh và được cha mẹ quý mến.

Khi đã xác thực được di cốt của cha mình, Gia Long đã cho xây lăng tại chỗ huyệt mộ cũ và đặt tên là lăng Cơ Thánh. Và cũng chính vì lẽ đó mà nhân dân vẫn hay truyền tụng với nhau về cái tên lăng Sọ thay cho cái tên lăng Cơ Thánh.

Và còn để đền ơn công lao, Gia Long đã cho đổi tên làng Cư Hóa thành Cư Chánh, biểu trưng cho một sự chánh nghĩa, nhân trung. Làng Cư Chánh từ đó được miễn thuế khóa trong một thời gian dài. Về phần ngư dân Nguyễn Ngọc Huyên có công tìm thấy di cốt, được thưởng hậu hĩnh và sau khi mất lại được nhà vua cho xây dựng miếu để nhân dân ngày ngày thờ tự.

Đó được xem như những hành động đầy nhân văn của những con người có công thờ phụng người đã khuất và hành động đền ơn đáp nghĩa của một đế vương.

Đến với lăng Sọ ngày nay, ta còn hòa mình trong một không gian đầy tôn kính, những nén hương còn khắc khoải hay cả những hàng thông reo đầy trầm mặc. Điều đó càng tô vẽ cho một cuộc đời đầy đượm buồn của Nguyễn Phúc Luân...

Cách đó không xa là nhà thờ Nguyễn Ngọc, nơi mang dấu ấn liên quan đến lăng Sọ. Ít ai biết rằng, sau nhà thờ ấy chính là ngôi miếu thờ ngư dân Nguyễn Ngọc Huyên đã có công năm nào.

Ngôi miếu mang tên An Ninh Bá đến nay trải qua hơn trăm năm tồn tại đã bị xuống cấp rất trầm trọng. Những nhánh rễ cây đã bám lên những mảng tường của miếu, trông rất xót xa.

Tuy nhiên gần đây được biết ngôi miếu sẽ được trùng tu trở lại, để bên cạnh câu chuyện lăng Sọ, người ta còn phải nhắc đến một ngư dân có công lao lớn được vua Gia Long thờ phụng đầy trang nghiêm.

Hãy một lần đến với lăng Cơ Thánh, ta sẽ thêm phần thấu hiểu được những biến động của thời cuộc. Để từ đó chúng ta thấy rằng, tính nhân văn của con người vẫn luôn chảy trong huyết quản, đến một ngày nào đó, tính nhân văn lại được nhắc đến và vang vọng mãi đến ngàn đời sau.

 Nguồn : Journey in Hue